Een IJslandse trui is misschien wel het beste souvenir wat je meeneemt na je avontuur in IJsland. Het team van IJsland Tours is er fan van zoals je ziet. Alle weetjes over deze mooie truien lees je in dit blog.
Lopapeysa, de IJslandse trui
De IJslanders noemen deze puur wollen trui Lopapeysa. Deze truien met prachtige patronen lijken op het eerste gezicht een beetje dik. Maar als je er één past voel je gelijk dat de wol van de trui de perfecte combinatie is van ademend- en warm materiaal.
In het onvoorspelbare, wisselvallige weer van zon, kou, regen en wind – zeker in de wintermaanden-, ben je dolblij met je IJslandse trui.

Een symbool van IJsland
De met de hand gebreide IJslandse truien worden gemaakt van schapenwol en zijn uniek en bijna een symbool voor IJsland. Je ziet ze in heel veel verschillende kleuren. Wit, grijs, zwart, bruin en beige zijn de kleuren die je het meeste ziet. De truien in deze kleuren zijn gemaakt van wol wat niet gekleurd is. De patronen zijn meestal een zig-zag. Maar inmiddels zijn er vele varianten.
Je ziet ook truien met dieren erop, zoals schapen, paarden en papegaaiduikers. Maar ook landschappen inbreien is voor de handwerkers geen probleem. De trui is er in veel varianten: helemaal dicht als trui, met een rits of knopen als vest, met lange en korte mouwen en zelfs met een hoody.
Lokale liefde voor de trui
Voor veel IJslanders is de trui een symbool van hard werken en veerkracht. Ze worden al eeuwenlang gedragen en ze houden de mensen warm bij elk weertype. Worden de wollen truien ook echt door locals gedragen of is het alleen een souvenir voor toeristen?
De trui is geen kledingstuk wat tijdens formele bijeenkomsten door locals wordt gedragen. Maar des te meer tijdens festivals, naar school en naar het werk, tijdens kampeer en picknick uitjes, tijdens het vissen en bij alle andere buiten activiteiten. Baby’s, kinderen en zelfs honden en katten zie je met de typisch IJslandse trui. Bruiden breien zelfs wel eens een trui om over hun bruidsjurk te dragen.

Hoe wordt de trui gemaakt?
Vroeger werd de wol van het schaap, nadat het schaap was geschoren, heel lang gekamd tot het bruikbaar was om te spinnen. Als de ruwe wol gespind was kon het breien beginnen. De truien werden altijd met de hand gemaakt en de snelste breisters konden in een paar dagen een complete trui klaar hebben.
Tegenwoordig wordt de wol van de schapen naar fabrieken gebracht en daar verwerkt tot wol strengen. De wol wordt vervoert in zakken, wordt schoongemaakt, gekleurd, gekamd en gesponnen door machines voordat het klaar is om mee te gaan breien. Dit eindproduct wordt Lopi genoemd. Daar herken je al iets van de naam Lopapeysa in.
Wat we nu traditionele IJslandse patronen noemen zijn steeds verder ontwikkeld en uitgebreid. Dat geldt ook voor de verschillende kleuren. Alle kleuren van de regenboog zijn vertegenwoordigd.

Je eigen ontwerp?
Dat kan ook. In Reykjavík kan je in de winkel van de Handknitting association (op de Borgartun 31) een patroon uitzoeken, je favoriete kleur en je maat opgeven. De trui wordt dan met de hand voor je gemaakt en als deze klaar is per post naar je verstuurd. Als je de trui in Nederland draagt zal je merken dat je veel complimenten krijgt over dit unieke kledingstuk uit IJsland.
Misschien ben je zelf wel handig met breipennen. Ook dan raad ik je aan in Reykjavík één van handwerkwinkels te bezoeken. Bij de Handknitting Asscociation verkopen ze naast wol ook patronen. En ze geven je graag persoonlijk advies om zelf een originele creatie te maken.
Waar te koop?
Als je een IJslandse trui wil scoren is dat geen probleem. Je vindt ze in bijna elke toeristenwinkel bij de belangrijkste bezienswaardigheden en in Reykjavík zijn er ook volop winkels die ze verkopen.
Bij de overdekte Kolpartið vlooienmarkt in Reykjavík (alleen op zaterdag en zondag open) en bij de kleinere boerderijwinkels is er veel keuze in IJslandse truien. Het is ook leuk om een bezoekje te brengen aan Álafoss. Zij runnen als sinds de 18e eeuw een winkel met IJslandse truien. Je vindt Álafoss in Mosfellsbaer aan de noordkant van Reykjavík. (adres: Álafossvegur 23).
TIP: als je van plan bent een trui te kopen, doe het dan aan het begin van je reis. Je zal er de hele reis plezier van hebben.
De trui houdt je warm en droog tijdens je roadtrip. En je kunt hem prima dragen bij outdoor activiteiten zoals tijdens het hiken.
De prijs
De prijs van een IJslandse trui hang af van 2 factoren. 1: de locatie waar je de trui koopt en 2: of je het geen probleem vindt om een tweedehandse te kopen.
Een tweedehandse koop je soms al vanaf ISK 8.000 (ca.€ 55). Koop je een trui in hartje Reykjavík dan schiet de prijs omhoog naar minimaal ISK 20.000 (ca. € 135). Als je buiten de stad bent worden de prijzen vaak al lager. En bij boerderijwinkels onderweg in kleine dorpjes kun je vaak ook iets voordeliger een trui kopen. Er is een kans dat je dan een local spreekt die de truien zelf heeft gebreid.
Als je een nieuwe trui koopt vraag dan om een BTW bon. Je kunt op de luchthaven de BTW terugvragen, dat scheelt weer iets.
En wist je dat?
Alle IJslandse truien met de hand worden gemaakt?
- De meeste Scandinavische landen hebben hun eigen patroon voor hun versie van een wollen trui.
- Een wollen trui kan behoorlijk prikken. Dat geldt ook voor de IJslandse versie.
- Je kan bij je aankoop vragen om een trui met minder prikkende wol.
- IJslandse ouders trekken hun kinderen vanaf de geboorte al kleding van puur wol aan. Vandaar dat de meest IJslanders immuun zijn voor prikkende, wollen truien.
- Lopa betekent wol en peysa betekent trui. Dat verklaart het woord Lopapeysa.
- Álafoss is de oudste wolwinkel van IJsland. Sinds 1896 worden hier al zuiver wollen en handgemaakte producten verkocht.
- Sommige mensen beweren dat Audður Laxness, de vrouw van de schrijver en Nobelprijswinnaar Halldór Laxness, de ontwerpster is van de eerste IJslandse patronen.
