Bezoekadres

Koninginnelaan 16A
3762 DE Soest

Openingstijden

Maandag t/m vrijdag: 09.00 - 17.00 uur
Zaterdag: op afspraak (alleen dec t/m mrt)

Bezoek alleen mogelijk op afspraak

Meet the Team: Shanne op Spitsbergen (deel 1)

Door: Shanne Bax

Deze zomer heb ik mijn droomreis kunnen maken. Een ervaring waar ik het gerust over 30 jaar nóg over heb. We hebben zoveel gezien en gedaan dat ik in twee delen mijn vakantieverhalen met je deel. Vandaag deel 1: Spitsbergen. Tip: ga er even goed voor zitten, met een kop thee bijvoorbeeld ;-).

Shanne op Spitsbergen. © Shanne Bax

De voorbereidingen voor onze reis zijn vorig jaar al begonnen, we willen naar Spitsbergen of Groenland. En nu? Onze beslissing valt vrij snel, we gaan het beide doen, want nu kan het en wie zal zeggen wanneer we weer de mogelijkheid hebben en krijgen? Juist nu, nu het (pak)ijs er nog is en we ijsberen kunnen zien (ik zal verder niet al te diep in te gaan op de klimaatverandering…).

Van Spitsbergen willen we zoveel mogelijk zien, je komt dan al snel uit op een expeditie cruise, omdat je op eigen houtje hoofdstad Longyearbyen niet uit mag (ijsbeer gevaar!). We hebben gekozen voor de 10-daagse vaart Rond Spitsbergen met de m/v Hondius, het nieuwste schip in de vloot.

Mocht je zelf een expeditie cruise willen maken, houd dan onze blogs in de gaten. Binnenkort post ik een blog met handige tips en tricks voor, tijdens en na een expeditie cruise!

m/v Hondius van Oceanwide Expeditions. © Shanne Bax

Wij vlogen op 4 juli al “rechtstreeks” naar Longyearbyen. Je vliegt altijd via Oslo en omdat Longyearbyen een ‘ondergeschoven kindje’ is wat vluchten betreft, komen we midden in de nacht aan (nadat we 6 uur tijd moesten doden op Oslo Airport). Het gekke is wel, dat ik nog nooit midzomernacht heb meegemaakt. Maar hier sta ik dan, om 01:00 uur ’s nachts en het is hartstikke licht. We reizen af naar ons guesthouse voor een kort nachtje en ontdekken vervolgens zelf Longyearbyen.

01:00 uur ’s nachts op Longyear Airport. © Shanne Bax
Day 1: 05th July 2019
Embarkation, Longyearbyen
GPS position at 08:00 hrs: 78°13’.62 N, 015°38’.50 E
Air Temp: +5 °C Sea Temp: +7 °C

Het is 5 juli werkelijk hondenweer, dus we duiken voornamelijk het Spitsbergen museum en vervolgens Svalbar in voor een versnapering. We mogen tussen 16:00 en 17:00 uur aan boord van de Hondius, dus we kunnen op ons gemak alles bekijken. Het museum is een aanrader, leuk opgezet en erg interessant.

Longyearbyen. © Shanne Bax

We reizen af naar de haven waar onze bagage naar de hut gebracht wordt en voordat we zelf goed en wel bij de hut aangekomen zijn, staan de koffers al klaar. Iedereen heeft zin in het avontuur, je merkt het aan alles! Nadat we gesetteld zijn gaan we naar de lounge, we ontmoeten hier het expeditieteam o.l.v. fransman Raphael en nemen de eerste noodzakelijke veiligheidsvoorschriften door (lees: reddingsboten en nooduitgangen). Ondertussen varen we door de Isfjord, steeds verder weg van Longyearbyen en de bewoonde wereld. Op het moment dat ons mobiele netwerk uitvalt bevinden we ons letterlijk in ’the middle of nowhere’ op slechts 1000km van de noordpool vandaan. Heerlijk, kom maar op!

Dag bewoonde wereld! © Shanne Bax
Day 2: 6th July 2019
Lilliehöökbreen and Ny Ålesund
GPS position at 08:00 hrs: 79°19’.3 N, 011°37’.9 E
Air Temp: +12 °C Sea Temp: +5 °C

Terwijl we ons eerste ontbijt aan boord inspecteren (zéker goedgekeurd!) varen we Lilliehöökfjord in, de zon schijnt uitbundig en het turkoois gekleurde water was kalm. Nu al een prachtige dag! De Lilliehöökbreen is de grootste gletsjer in de Krossfjord en is 11km breed.

Lilliehöökbreen © Shanne Bax

Feitje: deze gletsjer is de snelst terugtrekkende gletsjer in de archipel Svalbard, in het tijdsbestek van een eeuw is 40% van het volume van de gletsjer verdwenen. En het gaat de laatste jaren alleen maar sneller en sneller… Ondanks dit tragische feitje is dit hoe dan ook 1 van dé landschappelijke hoogtepunten van Spitsbergen.

Lilliehöökbreen © Shanne Bax

We hebben vandaag onze eerste zodiaccruise en landing, dus er moeten nog enkele veiligheidsvoorschriften besproken worden. Hoe stap je in en uit een zodiac, wat te doen bij ‘polar bear danger’ en het AECO Arctic Protocol. AECO staat voor ‘Association of Arctic Expedition Cruise Operators’. In feite zijn dit regels hoe je je moet gedragen in de Arctische wateren en op land. We halen vervolgens onze reddingsvesten en laarzen op, je krijgt aan boord Muck Boots, waar je eigenlijk alles mee doet aan land. De laarzen waren net in ons bezit of de eerste mededeling werd omgeroepen op het schip: er is een ijsbeer gespot! De beer ligt op een eiland te relaxen in de zon, meer dan een witte bol zie je eigenlijk niet en omdat het eiland een beschermd vogelreservaat is, komen we niet dichterbij. Toch, dit is een waanzinnig begin van de reis!

Een heel wit, klein pluizenbolletje links naast het huisje… © Shanne Bax

Vanmiddag landen we in Ny Ålesund. Dit voormalige kolenmijndorp is nu een wetenschappelijke gemeenschap die opereert onder het Noorse poolinstituut voor onderzoeksbeheer en wordt beschouwd als de meest noordelijke nederzetting ter wereld. Onze gidsen zeggen gekscherend dat we moeten ‘genieten’ van de huizen, want het zullen voorlopig de laatste zijn die we zien. Iedere landing heb je keuzes uit wandelingen. Meestal zijn dit 3 soorten: een hike (3-5u wandelen), een medium walk (2-3u wandelen) en de Walk&Talk/Leisure walk (1-2u wandelen). We kiezen voor de hike en hebben daarom geen tijd voor het museum of het postkantoor, maar dat vind ik niet erg. Er zijn geen wandelpaden op Spitsbergen, je wandelt namelijk in niemandsland. Als we eenmaal naar boven geklauterd zijn en iedereen gaat zitten en is muisstil komt er iets keihard binnen: het uitzicht, de stilte en het feit dat je hier gewoon zit… WAUW, niet gek dat ik een traantje moet wegpinken.

Hiking in Ny Ålesund © Shanne Bax
Hiking in Ny Ålesund © Shanne Bax
Adembenemend… © Shanne Bax
Hiking (& resting) in Ny Ålesund © Shanne Bax

Eenmaal terug aan boord hebben we (meestal) dezelfde avond een ‘recap’. Raphael neemt met ons door wat we gezien hebben en wat we morgen gaan doen. Traditiegetrouw ontmoeten we ook onze Russische kapitein Alexey. Na het diner trekken we ons terug in de hut, even de koffers uitpakken. We zijn bijna klaar om naar bed te gaan (23:00 uur) tot de volgende mededeling wordt omgeroepen: walvis! En niet zomaar 1, het blijken twee (!) blauwe vinvissen (Blue Whale) te zijn, het grootste dier op aarde! Je ziet alleen de rugvin (en ik ben geen kenner) dus je had mij uiteindelijk alles kunnen wijsmaken… Maar hey, we hebben ze wel gezien! De Blue Whales maken plaats voor 2 gewone vinvissen (Finn Whale), op de blauwe vinvis na de grootste baleinwalvis. Na ze een tijdje bekeken te hebben wordt het rustig en kunnen we naar bed. Just another day in Svalbard zeggen we dan maar.

Walvissen bewonderen © Shanne Bax
Day 3: 7th July 2019
Bjørnfjorden in front of Smeerenburgbreen glacier and Ytre Norskøya
GPS position at 0800: 79°39’.3 N, 011°06’.5 E
Air Temp: +10 °C Sea Temp: +7 °C

Het weer is (weer) prachtig en na het ontbijt gaan we cruisen in de Bjornfjord bij de Smeerenburg gletsjer. Na een minuut of 10 zien we overal (ècht waar) witte rugvinnen tussen de ijsbergen verschijnen, Beluga’s! We spotten op een gegeven moment zelfs een grijze rugvin, een baby Beluga :-).

Bjornfjord bij de Smeerenburgbreen © Shanne Bax

Feitje: Smeerenburg is historisch gezien een belangrijke plek voor de Nederlanders, hier was namelijk een walvisstation gevestigd. De namen in de regio zijn dan ook Nederlands waarbij Smeerenburg afkomstig is van ‘smeer’ door al het vet van de blubber en walvisolie.

Zodiaccruise naar de gletsjer © Shanne Bax
Zodiaccruise naar de gletsjer © Shanne Bax

Vanmiddag landen we bij Ytre Norskøya. Deze plek staat bekend om het kerkhof van de 17e-eeuwse walvisvaarders en heeft een mooie papegaaiduikerskolonie. Veel mensen hebben de zware klim naar het hoogste punt gemaakt waarbij je, eenmaal boven, zicht hebt op de vogelkolonie. Helaas (want ik heb stiekem een beetje spijt) was dit ons teveel van het goede en hebben we gekozen voor de ‘medium walk’, dit was vandaag een wandeling over land i.c.m. een zodiaccruise langs de vogelrotsen waarbij we ook papegaaiduikers hebben kunnen zien.

Landing bij Ytre Norskøya © Shanne Bax

Feitje: Hoewel er op dit moment heel weinig over is van het (wettelijk beschermde) kerkhof van de walvisvaarders, zorgt wetenschappelijk onderzoek van skeletten wel voor informatie over de kleding en mode van de 17e-eeuwse walvisjagers, evenals op hoe de walvisjagers stierven in die tijd. Hoewel walvisvangst zeer gevaarlijk was, bewijst dit onderzoek dat de meeste walvisjagers stierven aan scheurbuik door ondervoeding, in plaats van aan ongelukken (met bijvoorbeeld een ijsbeer o.i.d.).

© Shanne Bax
© Shanne Bax
Day 4: 8th July 2019
Hindlopen Strait, Alkefjellet and Polar bears
GPS position at 08:00 hrs: 79°39’.1 N, 019°25’.6 E
Air Temp: +6 °C Sea Temp: +2 °C

Tijdens de dagen dat je van A naar B moet varen, zoals vanmorgen, worden er lezingen gegeven aan boord. Heel informatief en als de vermoeidheid je nog niet gegrepen heeft de moeite waard om bij te wonen. Zo is er vanmorgen een lezing over de ijsbeer. En als je geluk hebt spot je onderweg nog wildlife: zoals twee relaxende walrussen waarvoor ik mijn soepje even liet afkoelen omdat ik een sprintje trok naar buiten. Na de lunch komen de enorme vogelrotsen van Akjefjellet in zicht, er staat een zodiaccruise op de planning! Deze indrukwekkende steenachtige reuzen (zo kun je ze wel noemen) die uit de zee oprijzen, werden 100-150 miljoen jaar geleden gevormd en zijn gevormd uit kalksteen met dolerietinslagen en wit marmer waardoor ze hun indrukwekkende uiterlijk krijgen; de structuur maakt ze ook het ideale huis voor naar schatting 60.000 kortbekzeekoeten (Brünnichs Guillemot). Tijdens de cruise langs de rotsen spot iemand een poolvos, later zien we op foto’s van een dame dat de vos een ei in zijn/haar bek had.

Varen door de Hindlopen strait © Shanne Bax
Chillende walrussen © Shanne Bax
Alkefjellet © Shanne Bax

Vanavond wordt bijzonder, want er staat een Arctic Barbeque op de planning! De kolen worden al aangestoken als we plots horen dat er een moeder en jong ijsbeer gespot zijn op een eiland. Het jong is van afgelopen winter en dus nog een kleintje (ja, enórm schattig!). We beseffen later pas hoe cool het is dat Raphael besluit (samen met de brug en assistent expeditieleiders Florence, een nederlandse & Adam, een brit) een zodiac te water te laten om langs het eiland te varen en te checken hoe ‘mama beer’ reageert, want ze storen is uit den boze. Ze tilt haar hoofd op en gaat net zo snel weer liggen. Dit betekent dat er meer zodiacs het water in kunnen en we muisstil, heel zachtjes, in colonne het eiland benaderen. Toen ik hoorde dat Raphael op de zodiac zat had ik mij voor de zekerheid alvast warm aangekleed, dus ik stond nog net niet met mijn reddingsvest onder m’n arm te wachten ;-). De Arctic Barbecue moest even wachten…

Na het waanzinnige bezoek aan mama en jong eten we buiten een heerlijk maal en sta ik vervolgens, voordat ik het door heb, met mijn (inmiddels) nieuw gemaakte vrienden de Macarena te dansen in niemandsland.

Mama ijsbeer met haar jong © Shanne Bax
Mama ijsbeer met haar jong © Shanne Bax
Day 5: 9th July 2019
Pack ice, Northernmost latitude
GPS position at 08:00 hrs: 80°27’.0 N, 012°37’.4 E
Air Temp: +4 °C Sea Temp: +1 °C

We varen richting het pakijs en het is dus tijd voor ‘bear-watch’. En die werd rond 9 uur ’s ochtends al beloond toen een moeder en een eenjarig jong op het ijs werden gezien. Het jong was erg nieuwsgierig en ging eigenlijk een tijdje aan de wandel in de richting van het schip totdat zijn moeder hem inhaalde en even liet weten wat een slecht idee dat wel niet was (denk ik)… Het jong was wel nogal een bink, want hij bleef tegenover het schip staan kijken en rolde verschillende keren over het ijs heen, alsof hij aan het showen was. Mama beer begon langzaam naar zeehonden te zoeken (hoorden we later) en liep parallel aan het schip. Op een afstand van ongeveer 50 m begon het jong haar te volgen en we konden ze over de ijsschotsen zien rondlopen, af en toe zelfs springen. Waanzinnig! De rest van de dag hebben we het ijs kunnen bewonderen, verschillende lezingen bijgewoond en (voor het eerst deze reis!) een boek kunnen lezen.

Varen richting het pakijs © Shanne Bax
© Shanne Bax
© Shanne Bax
© Shanne Bax
Day 6: 10th July 2019
Snatcherpynten and Varsölbukta
GPS position at 08:00 hrs: 77°30’.8 N, 014°36’.2 E
ir Temp: 9°C Sea Temp: 7°C

We worden wakker in Bellsund, het pakijs ligt inmiddels weer achter ons. Door de relatief warmere stroming in dit gebied van Svalbard is dit gedeelte eigenlijk het gehele jaar door ijsvrij. Om deze reden heeft Bellsund een rijke geschiedenis die begint met de komst van William Barents in 1596. Onze bestemming vanochtend is Recherchefjord, een 8km lange fjord aan de zuidkant.

Feitje: er wordt gezegd dat de eerste Europeanen híer overwinterd hebben in 1630. Het was echter niet bedoeld… De arme mannen zijn achtergelaten (per ongeluk, kun je het geloven) toen hun schip (voor de walvisjacht) zonder hen weg voer. Ze overleefden de winter wel, in de buurt van Renardbreen, helaas is deze plek ‘verwoest’ door het schuiven van de gletsjer.

We landen bij Snatcherpynten aan de zuidwestkant van de fjord. Vlakbij het strand staat nog altijd een oude en vooral scheve hut. Deze is gebouwd in 1904 door Johannes Gjæver met het idee om toeristen in te laten verblijven. Dit idee is alleen nooit van de grond gekomen… Eenmaal terug van onze hike is het tijd voor iets bijzonders. Iets wat vanmorgen al omgeroepen was aan boord en waar ik ernstig over twijfelde. Alle twijfel is wel weg nu, ik ga de Polar Plunge uiteraard DOEN en kan mij vanaf deze dag een ‘True Arctic Explorer’ noemen.

Snatcherpynten © Shanne Bax
Wel wat frisjes, die Polar Plunge… © Shanne Bax
Day 7: 11th July 2019
Ice navigation through Storfjord and Kapp Lee
GPS position at 08:00 hrs: 77°38’.4 N, 019°48’.0 E
Air Temp: 1 °C Sea Temp: 3 °C

We zitten veel op zee vanmorgen en hebben een o.a. lezing over Willem Barentz, wat érg interessant was (natuurlijk). Na de lunch staat er weer een leuke landing op het programma bij Dolerittneset. Hoewel het wat mistig is, is het landschap weer ontzettend mooi en wandelen we eigenlijk midden in de geschiedenis van het 18e Pomors (Russen uit de kustgebieden langs witte zee) jachtstation en een Scandinavische jagersnederzetting met een walrus kerkhof op de achtergrond. Hier en daar liggen walvisbotten in de toendra en even verderop spotten we een poolvos. Hij had zijn halve wintervacht nog hangen, dus hij zag er een beetje ‘scruffy’ uit. Aan de andere kant van de heuvel, waar we daarna naartoe lopen liggen maar liefst 25 walrussen te zonnebaden. Met een hoop gezucht en geproest sleept er 1 zichzelf van groepje A naar groepje B terwijl de walrussen die met z’n tweetjes in het water liggen even achter hun oor krabben. We kunnen heel dichtbij komen en ondanks de stank (want die dieren ruiken niet bepaald naar Chanel no.5) is het heel indrukwekkend en wil je blijven kijken naar deze gekke maar interessante dieren, mede omdat deze gigantische reuzen zich voeden met mosselen… Dat snap je toch zelf niet?!

Uitermate relaxed © Shanne Bax
Versus zéér actief © Shanne Bax
© Shanne Bax
Day 8: 12th July 2019
Diskobukta, Dunerbukta and Negribreen
GPS position at 08:00 hrs: 77°56’.0 N, 020°28’.1 E
Air Temp: 0 °C Sea Temp: 5 °C

We hadden er zin in! Vandaag zouden we vroeg beginnen met een landing op Diskobukta waarbij we verschillende wandelingen konden maken tussen hoge rotsen en naar een enorme drieteenmeeuw (Kittiwake) kolonie. Het weer was goed, geen deining, geen wind, blauwe lucht. Maar hoe dichterbij we kwamen hoe sneller bleek dat we niet konden landen door de enorme hoeveelheden ijs op de landingsplaats. In plaats daarvan is er een lezing ingelast over plankton, de gidsen hebben zelfs een emmetje uit zee gevist en een microscoop aan boord zodat we allemaal op de schermen deze gekke ‘beestjes’ kunnen bekijken. Best interessant eigenlijk… Hierna worden we weer verrast met 2 ijsberen die over het strand wandelen. Mama beer heeft een halsband om, we hebben eerder al geleerd dat ze hiermee in de gaten gehouden kan worden, denk bijvoorbeeld aan de hoeveelheid kilometers die ze maakt. Haar 2-jaar oude jong sjokte achter haar aan. Uiteindelijk verdwijnen de beren terwijl ze de heuvel op lopen.

© Shanne Bax

We maken vervolgens een zodiaccruise langs de ijsbergen, doordat de zon zo mooi schijnt is het niet zo koud. Het was heel gaaf zo dichtbij het ijs te kunnen komen. Voor een after lunch dip hebben we geen tijd, want er is een groep van ca. 20 Beluga’s gespot voor het schip, wederom met een paar kleintjes! Terwijl we de Beluga’s bewonderen zien we opeens een ijsbeer verschijnen. Hij zwemt ontzettend dicht langs het schip en veranderde iets van koers. Dat deed de kapitein ook, om plaats te maken voor ’the king of the arctic’. De ijsbeer zwemt rustig naar een ijsschots waar hij vervolgens op klimt, zich even uitschudt en vervolgens het water weer ingaat om zijn koers voort te zetten. Dat deden wij ook; op weg naar de Negribreen. De staff vond dat dit wel gevierd moest worden, dus de warme chocomelk met, naar keuze, rum en slagroom werd tevoorschijn getoverd en genuttigd in de zon. Vanavond was er extra feest, namelijk een ‘I saw a polar bear happy hour’.

© Shanne Bax
© Shanne Bax
© Shanne Bax
© Shanne Bax
© Shanne Bax
Day 9: 13th July 2019
Sailing towards Isfjord and Gjertsenodden at St. Jonsfjorden
GPS position at 08:00 hrs: 77°08’.0 N, 014°01’.3 E
Air Temp: 4 °C Sea Temp: 6 °C

In de ochtend hebben we verschillende lezingen bijgewoond, o.a. over de gletsjers en het effect van de klimaatverandering, maar ook over leukere dingen, zoals baby ijsberen en hoe mama ijsbeer zich ontfermt over haar jongen. In de middag konden we weer frisse Arctische lucht ‘happen’ tijdens een hike over prachtige toendra bij Gjertsenodden. Op het strand, wat een beetje modderig was, spotten we de voetsporen van een ijsbeer. Je beseft je dan pas echt hoe groot die dieren zijn. Omdat het de laatste hike was werden de Muck boots goed gepoetst en later die avond ingeleverd. Hoewel de expeditiestaff er niet altijd tijd voor heeft hebben wij het geluk gehad dat Sara een powerpoint in elkaar gezet heeft van alle mooie momenten tijdens de reis. Een prachtige afsluiting van een waar Spitsbergen avontuur!

© Shanne Bax
© Shanne Bax
Day 10: 14th July 2019
Longyearbyen
GPS position at 0800: 78°14’.61 N, 015°32’.60 E
Wind: S2 Sea State: 1 Weather: Overcast
Air Temp: 3 °C Sea Temp: 8 °C

Het zit erop… We verlaten om ca. 09:00 uur het schip en komen weer aan in de bewoonde wereld. Na 10 dagen heb ik geen zin in mobiel netwerk, dus de telefoon staat nog even op vliegtuigmodus ‘before all hell breaks loose’. We slapen nog 1 nacht in Longyearbyen en het is vandaag wel prachtig weer, we wandelen daarom wat door de stad, bezoeken wat winkeltjes en het North Pole Museum. Op zich heel interessant, maar wel veel leeswerk, dus na zo’n vermoeiende cruise niet de beste optie. Morgen is het tijd om Spitsbergen te verlaten en genieten we van 3 dagen ‘stadse gekte’ in Kopenhagen voordat ons Groenland avontuur begint… Maar meer daarover in deel 2.

Total distance sailed on our voyage: 1296 nautical miles
Furthest North: 80°27’.87 N, 012°37’.45 E

Over Shanne Bax
Het fijne van ons werk als specialist, is dat je volledig op kunt gaan in alle 'ins' en 'outs' van onze geliefde bestemmingen. Sinds 2013 doe ik dit dan ook vol overgave. Mijn favoriet...? Een cruise rond Spitsbergen is een onvergetelijke ervaring!

Alle blogs van Shanne